Thành lập từ năm 2009, CLB hát then xã Phì Điền đã trở thành sân chơi thể hiện niềm đam mê ca hát những giai điệu then của nhiều người dân nơi đây, tiếng Then, đàn tính luôn là món ăn tinh thần hấp dẫn trong cuộc sống, đặc biệt là những dịp hội hè, lễ Tết. Cùng với sự hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền và cơ quan chuyên môn, người dân nơi đây đang tích cực duy trì, gìn giữ những làn điệu then truyền thống để truyền lại cho thế hệ sau.
 |
|
Buổi luyện tập của CLB hát then xã Phì Điền |
Chúng tôi tới xã Phì Điền vào đúng dịp CLB hát then của xã tổ chức buổi giao lưu sinh hoạt tại nhà Chị Hầu Thị Tàn, Phó Chủ nhiệm CLB hát then xã Phì Điền. Đang vào mùa vụ thu hoạch vải thiều, nhưng các thành viên trong câu lạc bộ vẫn sắp xếp thời gian tham gia đông đủ, để luyện giọng và giao lưu hát cùng nhau. Làn điệu then hoà với tiếng đàn tính mộc mạc đi vào lòng người được cất lên trong trẻo như tiếng lòng của người Tày vang lên khắp một khu làng của xã Phì Điền. Những âm thanh ấy đưa người nghe hòa vào nếp sinh hoạt cộng đồng cùng những giá trị văn hoá truyền thống của người dân tộc Tày nơi đây. Sau 9 năm đi vào hoạt động, đến thời điểm này, CLB đã thu hút được 32 thành viên tham gia, trong đó có 16 thành viên từ 10 đến 12 tuổi. Kể về những ngày đầu thành lập, chị Hà Thị Đương, là một trong những nghệ nhân đầu tiên tham gia truyền dạy hát then cho các em nhỏ tâm sự: “Hát then là nét sinh hoạt văn hoá độc đáo của đồng bào dân tộc Tày, giữ gìn hát then, đàn tính là giữ gìn tiếng nói, tinh hoa văn hoá của dân tộc, gìn giữ bản sắc, cái “gốc” của người Tày mình. CLB được thành lập, duy trì và phát triển đến ngày hôm nay bằng sự yêu thích và niềm đam mê hát then, đàn tính của các thành viên”.
Với niềm say mê làn điệu dân ca dân tộc mình, ngay từ những ngày đầu thành lập, chị Đương đã đứng ra vận động doanh nghiệp, và nhân dân đóng góp tiền may áo, trang phục dân tộc tày, đến nay, các thành viên trong CLB đều có trang phục tryền thống dân tộc Tày, và có 3 chiếc đàn tính, dàn âm ly và micro, tuy còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất nhưng CLB vẫn hoạt động đều đặn để các thành viên thường xuyên trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau, tập luyện cho giọng hát thêm mượt mà, tiếng đàn thêm thuần thục, trau truốt. Tranh thủ những lúc nông nhàn, các thành viên trong CLB hát then đàn tính xã Phì Điền lại ngồi quây quần bên nhau say sưa tập luyện, hát những làn điệu then từ những bài then cổ đến then mới do chính các thành viên tự sáng tác. Bên cạnh đó, các thành viên còn tự tìm tòi sưu tầm, học hỏi từ cách hát then của một số địa phương như Lạng Sơn, Cao Bằng hay các CLB hát then khác trên địa bàn huyện... Vừa lướt đôi bàn tay nhỏ nhắn điêu luyện, và mềm dẻo trên cây đàn tính vừa cất lên tiếng hát then trong trẻo, lúc trầm lúc cao vút em Lưu Ngọc Hoài Linh là một trong những thành viên nhỏ tuổi nhất trong CLB cũng đắm chìm vào làn điệu then cùng với các nghệ nhân trong câu lạc bộ một cách thuần thục. Tâm sự với chúng tôi, khuôn mặt của Hoài linh toát lên niềm kiêu hãnh đầy tự hào khi nói về tiếng hát then và cây đàn tính của dân tộc mình: “ngay khi mới được các cô bác đến nhà vận động tham gia CLB, em rất là thích, được sự ủng hộ của bố mẹ và gia đình, em đã tham gia vào CLB được 2 năm, được các bác dạy hát và gẩy đàn, đến nay em đã biết hát then và gẩy đàn tính. e cảm thấy rất là vui và thêm yêu làn điệu dân tộc mình. Em mong rằng, sẽ có thêm nhiều bạn nhỏ nữa cùng tham gia vào CLB”.
Nhờ niềm đam mê với cây đàn, lời hát, CLB đã trở thành cầu nối của đồng bào dân tộc Tày nơi đây. Với sự trưởng thành và hoạt động đi vào nền nếp, các thành viên đều cảm thấy vui mừng khi CLB ngày càng hoạt động sôi nổi, đặc biệt được mang tiếng đàn, lời hát của dân tộc mình đến với mọi nơi. Từ đầu năm đến nay, CLB đã tham gia biểu diễn tại buổi giao lưu văn hóa các dân tộc huyện Lục Ngạn, Đại hội thể dục thể thao huyện, và các buổi giao lưu với xã bạn, huyện bạn. Với mong muốn, mỗi lời hát then, tiếng đàn tính của mình sẽ góp phần tích cực trong việc bảo tồn, lưu giữ, và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Tày nói riêng, Bản sắc văn hóa dân tộc trên địa bàn huyện nói chung./.
Hoàng Phượng- Bùi Được
