Mô hình 5S (sàng lọc, sắp xếp, sạch sẽ, săn sóc, sẵn sàng) của Viện năng suất Việt Nam phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh triển khai thí điểm tại trường THCS Phì Điền là một trong những điển hình góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua rèn luyện nền nếp trường học của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện. Dù mới tiếp cận song nhà trường đã sẵn sàng để thay đổi tạo thói quen tốt cho học sinh.
Mô hình 5S (sàng lọc, sắp xếp, sạch sẽ, săn sóc và sẵn sàng) là phương pháp quản lý của người Nhật được sử dụng trong sản xuất nhưng dần được áp dụng rộng rãi đối với nhiều lĩnh vực, mang lại hiệu quả thiết thực. Triển khai điểm tại trường THCS Phì Điền được Viện Năng suất Việt Nam hỗ trợ, hướng dẫn thực hiện các bước, trước hết là sàng lọc, sắp xếp các thiết bị phục vụ dạy, học, bảo đảm gọn gàng, sạch sẽ. Theo đó những vật dụng không cần thiết được loại bỏ khỏi nơi làm việc, những vật dụng cần thiết được xếp ngăn nắp, đặt ở vị trí thuận tiện cho người sử dụng, dễ dàng tìm thấy và trả lại. Do đó, giáo viên, học sinh nhà trường có thể tiết kiệm thời gian tìm kiếm. Em Hoàng Ngọc Thanh, học sinh lớp 6A trường THCS Phì Điền chia sẻ: “Thực hiện mô hình em biết cách sắp xếp góc học tập ở nhà ngăn nắp, đến lớp đồ dùng vệ sinh, thiết bị điện cũng dễ tìm, dễ để lại”.
 |
|
Trường THCS Phì Điền ra quân thực hiện mô hình 5s |
Từ những hoạt động này, 5S nâng cao tinh thần tập thể, khuyến khích sự hòa đồng của mọi người, qua đó thầy cô giáo, học sinh có thái độ tích cực hơn, có trách nhiệm và ý thức hơn trong công việc, học tập. Ngay sau buổi tập huấn bằng hình thức “cầm tay chỉ việc”, Ban chỉ đạo thực hiện 5S của nhà trường thành lập 4 nhóm phụ trách các khu vực (nhà xe, sân trường; phòng học; phòng chức năng và khu hiệu bộ) để rà soát lại đồ dùng, tài liệu, loại bỏ đi những thứ không còn cần thiết nhưng chiếm dụng không gian. Nhờ đó nhiều thiết bị, đồ dùng học tập hỏng hóc, cũ nát cất giữ trong kho, gầm cầu thang, nóc tủ, góc phòng từ nhiều năm nay được dẹp dọn, thanh lý. Chỉ trong 1 tuần sàng lọc, Trường THCS Phì Điền đã loại bỏ hơn 1 tạ tài liệu mà theo quy định không còn giá trị; nhiều vật phẩm phục vụ thực hành hết hạn sử dụng được đưa đi tiêu hủy. Qua bước đầu tiên này, nhà trường tiến hành sắp xếp, bố trí công năng phù hợp nhất nhưng dễ nhận biết, dễ lấy, dễ cất giữ để cán bộ, giáo viên, học sinh duy trì. Thầy giáo Phạm Bá Quyết, Hiệu trưởng trường THCS Phì Điền nói: “Với tiêu chí sàng lọc, sắp xếp, sạch sẽ, săn sóc, sẵn sàng, mô hình 5S giúp nhà trường phân loại, bố trí, sắp đặt mọi thứ ngăn nắp, giữ gìn vệ sinh, bảo đảm môi trường, mỹ quan, thuận tiện cho công việc. Đây là yếu tố thiết thực của môi trường làm việc hiện đại, chuyên nghiệp phù hợp với nhà trường trong công tác quản lý dạy và học. Khi thực hiện 5S trong nhà trường đã tạo ra sự thay đổi tích cực. Những thứ không cần thiết sẽ được loại bỏ khỏi nơi làm việc, những vật dụng cần thiết được xếp ngăn nắp, gọn gàng, đặt ở những vị trí thuận tiện cho người sử dụng, máy móc, đồ dùng thiết bị trở nen sạch sẽ, được bảo dưỡng, bảo quản và quan trọng là được sắp xếp một cách khoa học, dễ dàng tìm thấy và trả lại, do vậy nhân viên, học sinh nhà trường có thể tiết kiệm thời gian tìm kiếm. Từ những hoạt động chung của nhà trường, 5S nâng cao tinh thần tập thể, khuyến khích sự hòa đồng của mọi người, qua đó thầy cô giáo, học sinh có thái độ tích cực hơn, có trách nhiệm và ý thức hơn trong công việc, học tập”.
 |
|
Cán bộ Viện năng suất Việt Nam triển khai các bước thực hiện mô hình
|
Theo Kế hoạch số 408 ngày 29/8/2021 của UBND tỉnh Bắc Giang về “Nâng cao năng suất và chất lượng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2021-2025” mô hình 5S sẽ được áp dụng tại 32 cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh. Trong đó năm 2022 sẽ triển khai xây dựng mô hình điểm áp dụng 5S tại 12 cơ sở giáo dục ở cấp THCS, THPT; những năm tiếp theo sẽ thực hiện tại 20 cơ sở ở cấp tiểu học và mầm non. Các nhà trường được UBND tỉnh hỗ trợ 100 triệu đồng/trường. Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Viện năng suất Việt Nam có trách nhiệm hỗ trợ, sẵn sàng giải đáp thắc mắc cũng như hướng dẫn các đơn vị triển khai phần việc liên quan. Mục tiêu hướng tới của mô hình là hình thành môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại, có nhiều yếu tố khuyến khích, thúc đẩy năng lực thì người lao động càng có thêm động lực phấn đấu cho công việc. Ông Đỗ Tuấn Long, Chuyên gia tư vấn Viện Năng suất Việt Nam cho biết: “Để có môi trường làm việc hiệu quả thì trước hết không gian xung quanh, đồ dùng, dụng cụ, hồ sơ, giấy tờ phải được sắp xếp gọn gàng, sạch sẽ, khoa học. Với tiêu chí sàng lọc, sắp xếp, sạch sẽ, săn sóc, sẵn sàng, 5S giúp phân loại, bố trí, sắp đặt mọi thứ ngăn nắp, giữ gìn vệ sinh, đảm bảo môi trường, mỹ quan, thuận tiện cho công việc”.
Việc thực hiện 5S, không phải là điều gì quá cao siêu, quá khó khăn, quá phiền phức hay tốn kém. Những thành quả đạt được sau khi thực hiện 5S đều bắt nguồn từ những thay đổi nhỏ nhất mang tính tích cực trong đó sự đóng góp của từng cá nhân là nhân tố quyết định đến thành công của tổ chức. Mục đích cuối cùng mà 5S hướng tới không phải vì một danh hiệu hay một phần thưởng mà tạo ra môi trường làm việc được bố trí khoa học, có lợi cho sức khỏe, góp phần nâng cao năng suất lao động của mọi người trong tổ chức, điều này vô cùng có ý nghĩa đối với các nhà trường giai đoạn hiện nay./.
Bùi Được
